İkili vətəndaşlıq nədir? Azərbaycan Respublikasında ikili vətəndaşlıq qanunvericiliyi necə tənzimlənir? İkinci vətəndaşlığın hüquqi nəticələri və Azərbaycanda vətəndaşlığın bərpası prosesi barədə ətraflı məlumat. Hüquqi dəstək üçün maksimumlegal.az ilə əlaqə saxlayın.
İkili vətəndaşlıq — bir şəxsin iki ölkənin vətəndaşı olması və hər iki ölkənin bu statusu rəsmi olaraq tanımasıdır.
İkili vətəndaşlıq yalnız ölkələr arasında ikitərəfli saziş olduqda mümkündür.
Azərbaycan Respublikası ikili vətəndaşlığı tanımır. Azərbaycan Respublikasının Vətəndaşlıq Haqqında Qanunun 10-cu maddəsinə əsasən:
Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olan şəxsin ikili vətəndaşlığı olduqda (Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığı ilə yanaşı, digər dövlətin (dövlətlərin) vətəndaşı olduqda) həmin şəxsin xarici dövlətin vətəndaşlığına mənsubiyyəti, Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrində nəzərdə tutulmuş və ya Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndinə müvafiq surətdə həll edilmiş hallar istisna olmaqla tanınmır.
Lakin digər ölkələrdə “ikili vətəndaşlıq” anlayışı mövcuddur. Məsələn, 2025-ci ilə olan vəziyyətə görə, Rusiya Federasiyası Tacikistan ilə ikili vətəndaşlıq barədə müqaviləyə malikdir.
İkinci vətəndaşlıq — bir şəxsin öz ölkəsinin vətəndaşı olmaqla yanaşı, başqa bir ölkənin də vətəndaşlığını almasıdır. Lakin bu halda ölkələr vətəndaşı yalnız öz ölkəsinin vətəndaşı kimi tanıyır və həmin vətəndaşın digər ölkə qarşısında olan hüquq və vəzifələri tanınmır.
Misal üçün: əgər şəxs həm Rusiya, həm də Azərbaycan vətəndaşıdırsa, onun Rusiya Federasiyasında hərbi xidmət keçməsi həmin şəxsi Azərbaycanda hərbi xidmətdən azad etmir.
Vətəndaşlıq Haqqında Qanunun 10-cu maddəsinin 2-ci hissəsinə əsasən, xarici dövlətin vətəndaşlığını qəbul etmiş Azərbaycan vətəndaşı bir ay müddətində bu barədə müvafiq icra hakimiyyəti orqanına yazılı məlumat verməlidir.
Lakin qanunvericilikdə bu məlumatın verilməməsinə görə məsuliyyətlə bağlı konkret bir cəza nəzərdə tutulmamışdır.
Vətəndaşlıq Haqqında Qanunun 18-ci maddəsinə əsasən, şəxsin digər ölkənin vətəndaşlığını könüllü qəbul etməsi Azərbaycan vətəndaşlığının itirilməsi üçün əsas sayılır.
Hazırkı geopolitik şəraitdə Miqrasiya orqanları bu maddəyə əsaslanaraq, Rusiya və Ukrayna vətəndaşlığına malik şəxslərin vətəndaşlığın bərpası müraciətlərini rədd edirlər.
Lakin bu imtina qərarları məhkəmədə mübahisələndirilə bilər və nəticədə Azərbaycan vətəndaşlığının bərpası mümkündür.
Tövsiyə: Belə hallarda miqrasiya sahəsində ixtisaslaşmış hüquq şirkəti və ya miqrasiya üzrə vəkillə əlaqə saxlayın.
Şərh yaz