Hüquq və Hüquqşünaslığın Əsasları: Azərbaycan Respublikasında hüququn mahiyyətini, hüquqşünasların rolu və hüquqi yardımın əhəmiyyətini dərinləşdirən bu məqalə, hüququn müxtəlif sahələri və hüquqşünas peşəsinin xüsusiyyətləri haqqında ətraflı məlumat verir. Hüquq sistemi, hüquqşünasların iş bazarındakı yeri və cəmiyyətdəki rolu üzərində diqqət mərkəzi yaradır.
Hüquq - cəmiyyətin ümümi məqsədlərini təmin etmək üçün müəyyən edilən və ictimai güc ilə dəstəklənən adət, qayda, haqq və qanunların toplusudur. Cəmiyyət və dövlət ictimai münasibətlərin nizamlandığı, ictimai qaydalara riayət olunduğu şəraitdə normal fəaliyyət göstərə bilər. Bu cür dövlət hüquqi dövlət adlanır. İctimai həyatın təşkilində, insanların davranışının və kollektivlərin fəaliyyətinin nizamlanmasında hüquq mühüm rol oynayır. Cəmiyyətin idarə olunmasında dövlət və hüququn qarşılıqlı əlaqəsi zəruridir.
Hüququn bir neçə sahəsi var: mülki hüquq, beynəlxalq hüquq, əmək hüququ, cinayət hüququ, ailə hüququ və s.
Azərbaycan Respublikasında hüquq əsasən roman-german hüquq sistemi üzərində qurulmuşdur. Bu sistem məhz roma hüququ əsasında yaranıb və inkişaf edibdir. Azərbaycan Respublikasında ən ali qanun Konstitusiyadır. Burada cəmiyyətə məxsus bütün hüquqlar öz əksini tapmışdır: yaşamaq hüququ, təhsil almaq hüququ, istirahət hüququ, mülkiyyət hüququ və s.
Hüquqşünas - hüquq fakultəsində təhsil almış adam, hüququ öyrənən alim, hüquq sahəsində praktiki fəaliyyətlə məşğul olan mütəxəssisdir. Azərbaycan Respublikasında hüquqşunas yalnız ali hüquqi təhsil almış şəxs ola bilər (hüquq fakultəsi və ya beynəlaxalq hüquq fakultəsi məzunları). Hüquqşunas cinayət, mülki, vergi, əmək, ailə, miras, mənzil, korporativ, inzibati və digər hüquq sahələrində hüquqi yardım və hüquqi xidmətlər göstərə bilər. Vəkil statusu hüquqşunas üçün yalnız cinayət işində müdafiə etmək üçün lazımdır.
Hüquqşünas əmək bazarında yetirincə tələbat olan peşədir. Ali məktəblərin bu sahədə xeyli mütəxəssis hazırlamasına baxmayaraq, bir çox şirkət və müəssisələrin ixtisaslı hüquqşünaslara ehtiyacı var. Hüquqşünaslar bir qayda olaraq hüquqi yardım göstərir, öz müştərilərinə bu və ya digər sənədlərlə bağlı məsləhətlər verir, qanunlardan baş çıxarmaqda və lazım gəldikdə məhkəmə üçün gərəkli kağızları toplamaqda insanlara kömək edirlər.
Vəkil kimi, vəkillər daha çox halda cinayət işlərinə baxırlar. Bəzən məhkəmədə vəkil müdafiəsinə ehtiyacı olan şəxsin vəkil tutmaq üçün imkanı olmadıqda, dövlət tərəfindən onlara pulsuz vəkil tərəfindən pulsuz hüquq xidmətləri (vəkil xidmətləri) təklif olunur.
Hüquqşünasların köməyindən elə təşkilatlar istifadə edir ki, onların işin bütün qanuni incəliklərini bilən ştat işçisinə ehtiyacı var. Heç bir iri və ciddi şirkət hüquqi müşayiət olmadan keçinmir, çünki hər bir biznesdə saysız-hesabsız nüanslar var. Hətta tərəfdaşlarla əməkdaşlıq müqaviləsini düzgün və savadlı tərtib etmək üçün hüquqşünas lazımdır. Şirkətdə isə müxtəlif məzmunlu belə sənədlərin sayı lap çox ola bilər. Özü də hüquqi köməkçi istər şirkətdə çalışan mütəxəssis, istərsə də kənardan hüquqi xidmət göstərən abonent, yəni hüquq firmasında çalışan hüquqşünas ola bilər. Şirkətlərin çoxu məhz ikinci qəbildən olan hüquqşünaslara müraciət edirlər. Axı öz ştatında peşəkar hüquqşünas saxlamağa hər firmanın, özü də kommersiya yoluna yenicə qədəm qoyan bir firmanın imkanı yoxdur. Buna görə də müasir dövrdə abonent (outsourcing) xidməti böyük populyarlıq qazanıb. Belə olan halda firma hər ay hüquq şirkətində (hüququ məsləhətxanası) müəyyən məbləğ ödəyir, həmin hüquq şirkəti də cari mülki-hüquqi işləri həll etmək üçün mütəxəssis verir.
#hüquqşünas # hüquq # mülkiyyət hüququ # əmək hüququ # hüquqi yardım # hüquq məsləhətxanası # mülki hüquq # hüquq anlayışı # hüquq fakultəsi # pulsuz hüquq məsləhəti # beynəlxalq hüquq # hüquqi dövlət # cinayət hüququ # hüquq xidmətləri # ailə hüququ # hüquq məsləhəti # dövlət və hüququn qarşılıqlı əlaqəsi # hüquqşunaslıq # roma hüququ # yaşamaq hüququ
Şərhlər
Pərviz Bağırov 2023-05-19 13:38:32
Salam, mən bir nəfərə banka zamin durmuşam. Bu adam pulu ödəmir. Məndə buna görə bankdan kredit götürə bilmirəm. Bu adama zamin durmamışdan qabaq bankdan kredit götürüb vaxtında ödəmişəm. Bank mənə hər zaman vaxtında pulu ödədiyimə böyük məbləqlərdə təklif edib. Mən bu adamı hüquq mühafizə orqanlarına şikayət edə bilərəm ki borcu bağlasın və mənim adım qara siyahıdan silinsin?
Orucəliyev Mehman 2023-05-21 03:19:43
Salam mənim bacım 21ildi ərdədi 1ildi yoldaşı rəhmətə gedib.ərinin ili çıxan kimi bacıma qarşı münasibətləri dəyişdi.oğlunu əsgər yola salanda 10gün sora bacıma deyiblər ki sən ged anamgilə evi satıram özumə qızımın yanında ev alacam nəvəmin adınada ev alacam gedin ayrı yaşayın.buları mehriban yola salıblar.bacımı bacım qızını evi özəlləşdirib satmaq üçün qol çəkdiriblərki evi satım sizədə ev alacam.bularda gedib razılıq veriblər özəlləşməyəki ev verəcey bunlara.oğlu əsgər olduğu üçün ondanda mülki davernis alıblar.ama bacım oğlu bilmirki ondan evi satmaq üçün mülki davernis alıblar.qaynanasıgil deyibki oğluva deme narahat olar.gələndə bir başa evinə gələr.hər şey həll olub evi satıblar gəlib dedilər ki ev tapın 35000azn kimi alım sizə bizdə axtarıb tapırıq bir əmma tapıb fırladırlar.biz nə edə bilərik.bacım oğlu 21yaşı var 5ayın əsgəridi qızıda 19yaşı var biz nə edə bilərik .xaiş edirəm yardım edəsiz.özləri dediyinə görə evlərini 80000minə satıblar.bacımın əşyaları hələ də o evdədi
Anar Əsgərov 2024-01-30 15:18:16
Salam Qulam müəllim.Sualım manatın devolvasiyası zamanı yaranmış kredit borcuna görədir.Bildiyim qədər devolvasiya zamanı prezidentin fərmanı ilə iddiaçı banklar məhkəmələrdən şikayətlərini geri götürüblər.İcraa sənədlərinə isə xitam verilib fərmana görə.İcraat şöbəsi 7% məbləği tələb edə bilər?Təşəkkür edirəm.
Mehman Qəhrəmanov 2024-02-11 12:56:32
Salam hər vaxtınız xeyir. Mən dövlət işində işləyirəm. Bir sualım var. Mənim sosial kartına yığılan puldan banka olan kreditlərin üçün istifadə edə bilərəmmi?
Azade semedli 2024-02-17 22:23:59
Salam bağışlayın narahat edırem olar size bir sual verim bilmirem ne derecede düzdü ya yoo prosta oyrenmek ıstıyırdım idmanistleri 2 yaw asagi yazdirmaq olurmu bu ne derecede düzdü? Ve mümkünse hansilara aiddir ve hara muraciet ede bilerem evvelceden teşekkürler
Nəzrin Qarayeva 2024-02-29 16:58:25
Salam bağışlayın narahat edirem menim bir sualım olacaq menim ögey anam var atam rehmete gedib onların nigahı yoxdu torpaq atamın adına idi sonra ögey anamın adına keçib bilmirik bağışlama yolu ilə yoxsa alqı satqı yolu ilə keçib indi çıxarış ögey anamın adınadı o mülkdən haqq tələb edə bilərikmi Bizim orda prapiskamız yoxdu ama uşaq vaxtı yaşamışıq zehmet olmasa məlumat verərsiz bizim haqq tələb etmək hüququmuz varmı?
Mehman Əliyev 2024-03-01 16:29:07
Hər vaxtınız xeyir.Birgə nigah dövründə almaniya vətəndaşi olan qardaşim öz avtomobilini gətirib mənim adıma rəsmiləşdirdi.avtomobikin də almaniyada ona aid olduğuna dair sübutlar mövcuddur.boşanma olacaği təqdirdə avtomobil bölgüsü ola bilərmi. öncədən təşəkkürlər
Nerman seferov 2024-03-02 22:11:51
Salam bağışdıyın narahat edirem menim atam rəhmətə gedib menim ögey anamın adına olan sendli torpağın üzerinde senedsiz ev tikilib o evden nese teleb ede bileremmi atamın analığımla nigahı yoxdur atamda o evde qeydiyatta deyil ama o evi atamla birlikte tikilib (çox sagolun )
Eldar Nağı 2024-03-12 12:01:34
Hüquqşünas təhsiliyəm. Vəkil olmadan hansı hüquq xidmətləri göstərə bilərəm? Bu sahədə hansı qanuna istinad olunur?
İbayeva Almaz 2024-03-15 23:11:15
Salam, cinayət işi ilə bağlı apelyasiyaya müraciət üçün nə qədər vaxt verilir və bu müraciəti hüquqsünas edə bilərmi?
Salmanov Sənan 2024-04-21 22:17:11
Salam bir sualım olacaqdı bir kitabın pdf formasını düzəldib insanlara (pulsuz olaraq) yaymaq isdəyirik amma kitabın müəllifi dünyadan köçüb haradan icazə ala bilərik?? və nəşriyatcı kompaniyanın icazəsi mütləqdirmi??
Hacimirz yareliyev 2024-07-10 22:34:08
Salam bur sualim olacaq Herbiciyem xidmet dovrunde ureyimle bagli xestelik almisam mene siradan kenar xidmete yararlidir verilib amma mualice olunmayan bir xestelikdi urek keciriciliyinin his destesinin sag ayaqciginin tam blokadasi tipli davamli pozulmasi 35.36.37 ci diwlerin adentiyasi diyagnozu mene bu xestelikle pensiya huququ duwur
Yusubova Nəzrin 2024-08-17 19:07:31
Salam.vəkilimiz mən hüquqşünaslıq ixtisasına xoşum gəldiyi üçün o ixtisası oxumaq fikrindəyəm .çətin peşədir yoxsa yox bir xanım üçün ? Mənə bu ixtisas haqqında məlumat verərdiniz .7 sinifdə oxuyuram .gələn ildən hazirriglara baslamaliyam .
Şəfəq Əliyeva 2024-10-04 17:28:42
Ata həbsdə olubsa övladı hüquqşünas ola bilərmi?
Musayeva Xatirə 2024-11-04 20:54:51
Salam, Hüquqşünas ixtisasına yiyələnmək üçün,işləmək üçün ümümi neçə il oxumaq lazımdır? Yəni Universiteti nəzərdə tuturam. 3 il staj lazımdır deyilir necə yəni ?
Sirinov kamran 2025-01-18 17:39:24
Salam menim lambard kimi fealiyet gosteren .banka 10 ildi iki min 5 huz manat borcum qalib bankda mene faiz yazib 8min indi 10 ilden sonra deyir gdtir 8 mini ode yoxsa adinda olan pensiya mulki satila biler neyniye bilerem
Ceyhun Əliyev 2025-04-03 15:47:53
Yeni çıxan qanuna görə 26 yaşdan yuxarı magistr oxuyanlara hərbi komisarlıqdan möhlət hüququ verilmir. Mən magistra müraciət edəndə 25 yaşım var idi, hal hazırda 26 yaşım var və 1-ci kurs tələbəsiyəm. Yəni, qanun çıxmazdan öncə müraciət etmişəm universitetə. Hərbi komisarlıq bildirir ki təhsili dondur xidmətə gəl. Bu nə dərəcədə düzgündür?
Şərh yaz